Miasto wojewódzkie, z przedmieściem Knihinin, 250 m.n.p.m., siedziba sądu powiatowego i sądu okręgowego. Sąd apelacyjny Lwów, 60.000 mieszkańców, linie kolejowe: Lwów - Woronienka, Stanisławów - Stryj, Stanisławów - Czortków, Stanisławów- Kołomyja. w 1925 roku włączono do miasta gminy podmiejskie Knihinin - miasto, Knihinin-kolonia i części gmin wiejskich: Uhorniki, Mykietyńce, Opryszkowce, Zagwozdz i Pasieczna . Dzieli się na dzielnice: Śródmieście, I. Halickie, II. Lysieckie, III. Tyśmienickie, IV. Zabłotowskie, V. Górka, VI. Knihinin, VII. Pasieczańskie, VIII. Belweder, IX. Zagwóżdzieckie, X. Krechowieckie, XI. Opryszowieckie, XII. XIII. Kolonia, XIV. Mykietynieckie, XV. Uhornickie. Powierzchnia miasta wynosi 2.227 ha Stanisławów, jako stolica województwa jest trzecim miastem w Małopolsce.
Wojewodowie województwa stanisławowskiego
1. Jurystowski Edmund
|
: 21.X.1921 - 18.VIII.1925
|
2. Des Loges Aleksander
|
: 18.VIII.1925 - 30.X.1926
|
3. Korsak Władysław
|
: 18.XII.1926 - 12.IX.1927
|
4. Morawski Aleksander
|
: 28.X. 1927 - 23.X.1928
|
5. Nakoniecznikow-Klukowski Bronisław płk.
|
: 30.X. 1928 - 29.VIII. 1930
|
6. Jagodziński Zygmunt
|
: 11.IX. 1930 - 11.II. 1936
|
7. Sawicki Jan
|
: 23.VI. 1936 - 24.IX.1936
|
8. Pasławski Stefan gen.
|
: 24.IX. 1936 - 1939
|
Utworzenie województw wschodnich postanowiono na mocy ustawy z dnia 24 lutego 1921 r. Dz. U. poz. 93 - Uprzednio działały 3 okręgi administracyjne z naczeknikami okregów na czele. Podstawa prawna z 18 listopada 1920 r. Dz U. poz. 760. -
Władze i urzędy państwowe i samorządowe:
- Urząd Wojewódzki, Karpińskiego 7
- Starostwo, Ormiańska 14
Policja:
- Kom. Woj. Policji Państwowej, Kamińskiego 4; Kom. woj. Dr Torwiński; z-ca Alojzy Buczowski
- Komenda Powiatowa, Kamińskiego 4 Kom. Jan Petri
- Komisariaty :
- miejski P.P., Kamińskiego l
- kolejowy p.p., Dworzec kolejowy Komisariat II
- Podkomisariat i ul. Szwczenki
- Podkomisariat III Knihinin Kolonia
- Urząd Skarbowy podatków i opłat, 3-go Maja 25
- Urząd skarbowy, akcyz i monopoli, nadradca skarbu Leszczyński, 3-go Maja 27
- Inspektorat Skarbowy, 3-go Maja 27 ,radca skarbu - Salwach
- Okręgowy Urząd Ziemski, Sobieskiego; 11 prezes - Jaxa-Chamiec
- Powiatowy Urząd Ziemski ul. Smolki 3
- Kasa Skarbowa, 3-go Maja 27
- Ewidencja katastru gruntowego, Bilińskiego
- Urząd celny kolejowy, gmach poczty 11
- Dyrekcja kolei, Grunwaldzka 7, prezes inż. Wiktor Stefan, wice prezesi: dr J. Grauer, inż. L. Kużmiński
- Podległe oddziały to warsztaty główne, parowozownia, sekcja utrzymania kolei.
- Okręgowy Urząd Górniczy, Słowackiego 12
- Państwowy zarząd drogowy i wodny, Bilińskiego
- Zakład Gazowy, Siemiradzkiego, dyr. Karol Brenner
- Powiatowa Kasa Chorych, Kamińskiego, prezes dr Józef Mossler, dyr. Stanisław Kochański
- Urząd miar, Zosina Wola
- Powiatowy Urząd Ziemski, Matejki 15
- Insp. pracy, okręg. i 2 obwód, kolejowa
- Państwowy urząd pośrednictwa pracy, Kazimierzowska
- Insp. szkolny, Lipowa 24
- Magistrat król. woln. m. Stanisławowa, Karpińskiego 7, Burmistrz Wacław Chowaniec, l z-ca dr Rittermann Aleksander, 2-gi z-ca burmistrza Dąbrowski Włodzimierz;
- Wydział powiatowy, pl. Mickiewicza 8
Wojewoda: płk Bronisław Nakoniecznikow-Klukowski;
wice. Antoni Koncowicz Starosta : Stanisław Cisło
Burmistrz: Wacław Chowaniec
Dyr. szpitalnictwa: Dr Adam Lachmund
Gazownia miejska: dyrektor inż. Kar. Broyner
Rzeźnia miejska: dyr. Ad. Gorecki
Straż ogniowa zawodowa: Komendant Stan. Voelpel
Wojewódzka Kom Pol. Państwowej ,Kamińskiego 4 :
Kom Woj. insp. dr Torwiński, zastęp. podinsp. Alojzy Buczowski;
Komenda Pow. P.P. Kamińskiego 4: kom Jan Petri
Władze wojskowe:
- D-two II dywizji piechoty, Kamińskiego 11, d-ca: gen. bryg., Łukowski
- D-two 6 Brygady Kawalerii, Legionów, d-ca płk Plisowski
- Dowództwo Garnizonu, Kamińskiego 11, komendant ppłk pilot Kieżuń
- Sąd wojskowy, ul .Kamińskiego 11
- Pluton żan .ul. Gołuchowskiego
- Powiatowa Komenda Uzupełnień, ul. Koszarowa
- Szpital Wojskowy, pl. Trynitarski
- Kierownictwo Intendentury, ul. Sapieżyńska 86
- Wojskowe Więzienie Karne, Dąbrowa
- Wojskowy Wydział Kolejowy 9 (Dyr. Kolejowa)
- Rejonowy Zakład Gospodarczy, pl. Trynitarski
- Zakład Amunicyjny, Jamnica
Formacje stacjonowane w Stanisławowie:
- 6. p. ul. Gołuchowskiego
- 6. d.a.k. ul. Legionów
- 11. p.a.p. ul. Bilińskiego
- 48. p.p, ul.3-go Maja i Bema
Kościoły i szkoły:
- Kościoły: 5 kościołów rzymsko-katolickich., 3 grecko-katolickie, 2 synagogi, l ormianśki, l ewangelicki.
Szkolnictwo:
- Cztery gimnazja państwowe:
- i im. Rornanowskiego , pl. Paderewskiego 24
- II im. Stanisława Kostki, Kazimierzowska 20
- III im. Staszica, Sapieżyńska 17
- IV ruskie, Lipowa 42
- Pięć prywatnych:
- i żeńskie im. Orzeszkowej Kazimierzowska 10
- II żeńskie S.S. Urszulanek, Kamińskiego 14
- III żeńskie ruskie, Lipowa 72
- IV ewangelickie, Kilińskiego 7
- V żydowskie Ormiańska 16
- Dwa seminaria nauczycielskie państwowe:
- i męskie, pl. Trynitarski 4
- II żeńskie Kołłątaja 30
- Dwa prywatne:
- i żeńskie im. Konopnickiej, Kamińskiego 29
- II żeńskie S.S. Bazylianek, P. Skargi 15
- Szkoła handlowa, męska, pl. Paderewskiego 24
- Szkoła przemysłu drzewnego, Kilińskiego
- Szkoła przemysłowa żeńska, Sedelmajerowska 17
- Szkoła przemysłowa żydowska, żeńska, Rynek
- 3 szkoły zaw. Dokształ.
- i pl. Mickiewica 3
- II Wołczyniecka 114
- III Grottgera
- 15 szkół wydziałowych i powszechnych:
- Szkoły powszechne: męskie: Czackiego, ul. Lipowa 32; Mickiewicza, pl. Mickiewicza; Kazimierza Wielkiego, Sedelmajerowska; Piramowicza, ul. Matejki; Św. Alojzego, ul. Wołczyniecka; Św. Józefa, ul. Halicka; Św. Stanisława.
- żeńskie: Hoffmanowej ul. Szopena; Jadwigi, ul. Trzeciego Maja 16; Konopnickiej; Platerównej, ul. Matejki; Królowej Zofii. ul. Gillera.
- Inspektorat szkolny, Lipowa 24 insp. Furmankiewicz
Instytucje:
- Teatr im. Moniuszki, Bielowskiego
- Konserwatorium Teatru Moniuszki, Bielowskiego l
- Teatr ukr. Tobilewicza, 3-go Maja 18
- Teatr żyd .amatorski "Sz.Ański", Sobieskiego 52
- Teatr żyd. Amat. "Goldfaden", Lipowa 20
- Kinoteatr "Warszawa", Lipowa 3
- Kinoteatr "Urania"
Prasa:
- "Kurier Stanisławowski", Sapieżyńska 4
- "Ziemia Stanisławowska", pl. Trynitarski l Biblioteka miejska, Karpińskiego 4
Władze duchowne:
- Archidiecezja gr-kat, Lipowa 11/13 biskup, ks. dr Chomyszyn Grzegorz
- Seminarium diecezjalne ul. Lipowa 11 rektor dr Bojczuk
- Urząd parafialny Rzym-kat., Pl. Paderewskiego, proboszcz ks. prał. Piaskiewicz
- Urząd paraf. grecko-kat. ul. Lipowa 11 prob. ks. Stek Dymitr
- Izraelicka Gmina wyznaniowa, pl. Meiselesa l, prezes dr.A.Halpern
- Ewangelicka Gmina wyznaniowa ul. Sapieżyńska l superintend. Dr Zekler
Banki:
- Oddział Banku Polskiego, Jachowicza
- Bank Polski, Szydłowskiego 1.2. dyr. Zauderer; Ziemi Stanisławowskiej , Kościuszki 1
- Oddział Banku Gospodarstwa Krajowego , Sapieżyńska 15
- Kasa Chorych, Gołuchowskiego 18
Szpitale:
- Szpital Powszechny, Kazimierzowska 130
- Szpital żydowski, Sapieżyńska 42
Sanatoria:
- Dr Jana Gutta, Kamińskiego 9
- Dr Kozakowej i dr M. Kozaka, Gołuchowskiego 19
- Dom starców i kalek, Halicka
- Zakład Albertynów, Długa 30
18 burs i ochronek
Park miejski
Związki zawodowe i stowarzyszenia:
- Stowarzyszenie kupców polskich, Sapieżyńska 9
- Stowarzyszenie kupców żyd., Kilińskiego
- Towarzystwo naftowe "Oleum", 3-go Maja 20
- Klub sportowy "Admira"
- Żydowskie Tow. dramatyczne: " Ański Sz."
- Stow. Kult. oświatowe Młodz. żyd. , "Betar"
- Żydowska org. skautowa "Cefeh"
- Żydowskie tow. sportowe ,Hakoach"
- "Harcerz polski"
- Klub sportowy "Jedność"
- Stowarzyszenie kult. oświat. młodzieży Pol. "Młodzież Polska"
- Klub sportowy "Rewera"
- Piastun, "Skaut ukraiński"
- "Macierz"
- Stow. gimnastyczne "Sokół I"
- "Sokół II" Górka stow. gimn.
- "Sokół III" Belweder stow. sport.
- "Sokół IV" Kolonia stow. sport.
- "Sokół Ukraiński" Klub sportowy
- Organizacja wojskowa "Strzelec"
- Związek Inwalidów Wojennych
- Związek pracowników miejskich
- Towarzystwo nauczycieli szkół wyższych
- Towarzystwo nauczycieli szkól powszechnych "Ognisko", 3-go Maja
- Związek urzędników bankowych i ubezpieczeniowych
- Cechy: krawców, Sapieżyńska ; krawców Kilińskiego; masarzy, Gołuchowskiego i inne
- Targi: co czwatrtek
Przemysł:
- Rafinerie nafty Griffee L., Haber - bracia ul. Mykietyniecka
- Cegielnie
- Przemysł garbarski
- Przemysł drzewny
- Przemysł metalurgiczny
- Fabryka świec
- Fabryka asfaltu
- Fabryka wag
- Fabryka powozów
- Fabryka wódek
- Browar
- Tkalnia
Opracował: Rajmund Piżanowski
Na podstawie:
- A. Szarłowski "Stanisławów i powiat stanisławowski" str . 197-198, 161-164
- Kamil Barański "Przeminęli, zagończycy, chliborobi, chasydzi" str. 140
- I. Kopczak "Dynamika Ta ekonomiczna struktura naselenia Ivano-Frankiwska (1857 - 1986)" str. 71-73.